27 april 2016

Latijnse Term: Matrimonium - een korte geschiedenis van het trouwen



atijnse termen kom je zo af en toe tegen, wanneer je genealogisch onderzoek doet. Eeuwenlang verzorgden kerken dopen en begrafenissen en sinds de 6e eeuw wordt Latijn veel in katholieke kerk gebruikt. Maar ook in oud-rechterlijke archieven kom je nog wel eens een Latijnse term tegen. 


Het Latijnse woord Matrimonium betekent huwelijk of echtverbintenis. Een huwelijk werd ingezegend door een predikant. Voor wie niet tot de gereformeerde kerk behoorde was in de Gouden Eeuw de mogelijkheid geschapen om het huwelijk door de plaatselijke rechtbank te laten bekrachtigen.

Over seksuele omgang voor het huwelijk werd in de 17e eeuw doorgaans niet al te moeilijk gedaan, zij het dat er in geval van zwangerschap wel moest worden getrouwd. Als dat snel gebeurde, was er weinig aan de hand. Werd er kort na het huwelijk een kind geboren, dan werd het stel opgeroepen om voor de kerkenraad te verschijnen en verantwoording af te leggen voor de ‘premature bijligging’.
Buitenechtelijke kinderen en ongetrouwde moeders drukten zwaar op de samenleving, omdat zij afhankelijk waren van materiële hulp van derden, met name de kerk en de overheid. Die hadden er daarom belang bij dat iedereen keurig trouwde en zijn eigen gezinnetje onderhield.

Naast de liefde lieten de trouwlustigen zich in belangrijke mate leiden door de materiële welvaart van de toekomstige schoonfamilie. De kans om uitgehuwelijkt te worden was groter naarmate je familie meer bezit en status had. Werkmannen en arbeiders traden het vroegst in het huwelijk, want zij waren voor hun levensonderhoud niet afhankelijk van een erfenis.

Een huwelijk was vroeger voor het leven. Alleen procedurefouten, overspel, kwaadwillige verlating en ‘langdurige afwezigheid zonder bericht’ vormden grond voor echtscheiding. Divers huwelijksleed moest lijdzaam worden gedragen.
Soms liepen de ruzies zo hoog op en waren de scènes zo spectaculair dat de eer toch niet meer te redden viel, en dan ging met over tot separatie, waarbij het samenwonen werd beëindigd en de boedel gescheiden. Hertrouwen was in deze situatie niet mogelijk.



Zie ook: Het Huwelijk in de Gouden Eeuw en Liefde en Huwelijk in Nederland.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Heb je aanvullingen of opmerkingen?