13 april 2015

Jean en Jacques Wolters, 19e eeuwse witte boorden criminelen

Jean Wolters (1810-1889) en zijn jongere broer Jacques Wolters (1823-1885) waren respectabele bankiers in Venlo ... tot de zaken misliepen.

Jean en Jacques waren zonen van Louis Wolters (1787-1859), koopman en bankier, en Anne Ursula van Esch (1786-1856). Jacques Wolters had ook de firma C. De Gruijter - na de dood van zijn schoonvader - voortgezet. Wethouder P. Sander te Venlo sprak als getuige voor de rechtbank met lof over de levenswijze van de beklaagden, over de grote werkzaamheid van Jean Wolters en kon volstrekt geen verkwisting constateren, maar gaf aan dat voor het grote huishouden van Jacques wel veel geld kostte.

In de periode 1883-1884 werden rechtzaken gevoerd tegen de broers Jean en Jacques Wolters wegens:
1.  bankbreuk; door het ten eigen bate aanwenden van gelden of geldswaardige papieren, die hun in bewaring waren gegeven, en door het vervalsen van de boekhouding,
2. het ten eigen bate aanwenden van stukken, behoorende aan een instelling,
3. Jean, als penningmeester van een gemeentelijke instelling van waldadigheid, het verduisteren van gelden boven de f. 4000.
De stichting betrof de Heutz stichting.

De Tijd, 2-7-1883

De beide broers werden bij vonnis der Rechtbank te Roermond failliet verklaard en opgesloten. Voor het gerechtshof te 's-Hertogenbosch in de zomer van 1883 werden 27 getuigen gedagvaard. Belangrijk waren de verklaringen van de curators in het faillissement. De broers waren ver achter met de boekhouding, waardoor het moeilijk zowel onmogelijk was de balans van de jaren 1865-1878 op te maken. Er was een tekort op de balans van 1½ miljoen gulden. De beide broers werden veroordeeld tot celstraffen van resp. 2 en 1 jaar en ook geldboetes.

Begin 1884 volgde het hoger beroep bij het gerechtshof in Arnhem, waarbij de advocaat-generaal 8 resp. 7 jaar tuchthuisstraf en opnieuw geldboetes eiste.

De Tijd, 28-1-1884

Jean Wolters werd door de Rechtbank in Arnhem veroordeeld tot 6 jaar tuchthuisstraf in het tuchthuis te Leeuwarden. Jacques werd tot 4 jaar "correctioneele" gevangenisstraf veroordeeld. Ook kregen zij geldboetes opgelegd. Beiden dienden een verzoek tot gratie in, maar in beide gevallen werd dit afgewezen en dus moesten de broers de tuchthuisstraf ondergaan.

De Tijd, 9-2-1884

Het gedrag van Jean Wolters in de strafgevangenis van Leeuwarden was zeer goed, maar hij was door ziekte verhinderd te werken. Jean was 1,73 m. lang, zijn haar en wenkbrauwen waren grijs, zijn ogen bruin. Jean had een smal voorhoofd, kleine mond en splitse kin in een ovaal en bleek aangezicht. Na alsnog gratie te hebben verkregen werd Jean Wolters op 12-9-1885 vrij gelaten.

Hieronder de gegevens van het gezin, waarin de gebroeders Wolters opgroeiden:

Louis (Lodewijk) Wolters is geboren op 12-2-1787 in Baarlo, zoon van Gerard Wolters en Gertrudis (Geertruij) Knippenbergh. Hij is gedoopt op 13-2-1787 in Baarlo. Lodewijk is overleden op 19-12-1859 in Venlo, 72 jaar oud. Lodewijk trouwde, 22 jaar oud, op 20-5-1809 in Venlo met Anne Ursula van Esch. Anne is een dochter van Johan Hendrik (Henri) van Esch en Maria Christina (Marie Christine) Janssen. Zij is gedoopt op 23-6-1786 in Venlo. Anne is overleden op 10-6-1856 in Venlo.
Kinderen van Lodewijk en Anne:
  1. Jan Gerard Hubert (Jean) Wolters, geboren op 6-6-1810 in Venlo. Jean is overleden op 18-05-1889 in Venlo, 78 jaar oud. Jean trouwde, 23 jaar oud, op 22-10-1833 in Venlo met Maria Gertrudis Custers, 25 jaar oud. Maria is geboren op 27-7-1808 in Venlo, dochter van Joannes Laurentius (Jan Laurens) Custers en Anna Gertrudis Haasen. Maria is overleden op 23-10-1894 in Venlo, 86 jaar oud. Zij kregen 9 kinderen, waaronder 5 zonen en 1 dochter die de volwassen leeftijd bereikten. Hun zoon Louis Antoon Hubert Wolters (1840-1906) is via zijn dochter een voorouder van de familie Beltman.
  2. Marie Henriette Jeanne (Marie Henrietta Johanna) Wolters, geboren op 8-4-1812 in Venlo. Marie Henrietta Johanna is overleden op 31-3-1883 in Venlo, 70 jaar oud. Zij trouwde op 8-10-1832 in Venlo met de aldaar op 8-4-1809 geboren Michiel Joseph Antoon Mulder, zoon van wijnkoopman Dionisius Joseph Mulder en Maria Henrietta Brinckman.
  3. Hendrik Francis Hubert Wolters, geboren op 2-5-1815 in Venlo. Hendrik is overleden op 6-8-1866 in Venlo, 51 jaar oud.
  4. Hendrina Frederika Wilhelmina Wolters , geboren op 27-11-1818 in Venlo. Hendrina is overleden op 14-8-1834 in Venlo, 15 jaar oud.
  5. Jacob Lodewijk Hubert (Jacques) Wolters, geboren op 31-12-1823 in Venlo. Jacques is overleden op 23-6-1885 in Hoorn, 61 jaar oud. Jacques trouwde, 28 jaar oud, op 13-9-1852 in Venlo met Louisa Carolina Hubertina de Gruijter, 25 jaar oud. Louisa is geboren op 26-4-1827 in Venlo als dochter van Francis Antoon de Gruijter en Maria Elisabeth Verzijl. Louisa is overleden op 10-3-1873 in Venlo, 45 jaar oud. Jacques en Louisa hadden 11 kinderen.
  6. Lodewijk Ferdinand Hubert (Louis Ferdinand Hubert) Wolters, geboren op 6-2-1828 in Venlo. Louis Ferdinand Hubert is overleden op 30-5-1875 in Horn, 47 jaar oud.

Bronnen: Delpher (Algemeen Handelsblad, De Tijd, De Amsterdammer, Het Nieuws van den Dag: Kleine Courant), Geheim Register van Ontslagen Gevangenen bij Tresoar en WieWasWie.

1 opmerking:

Heb je aanvullingen of opmerkingen?